Każdy produkt promuje się teraz jako “eko”, “zrównoważony” lub naturalny”. Klienci zobojętnieli już na ten przekaz. Rynek coraz wyraźniej daje do zrozumienia, że same takie deklaracje nie wystarczą do tego, aby uzyskać realną przewagę konkurencyjną. Firma musi wykazać faktyczną troskę o środowisko.

Foto: EkoMecenasi Sztuki 2024, Gala w Teatrze Bohema House 30 stycznia 2025

Jeśli firma chce rzeczywiście wyróżnić się troską o środowisko, niezbędne jest zastosowanie multidyscyplinarnej wiedzy i wyprzedzenie o krok wymogów formalnych.

Odpowiedzialność a ESG
Raporty ESG miały stać się narzędziem do oceny i porównywania działań firm na rzecz ochrony środowiska, korzyści dla otoczenia społecznego i dobrych praktyk w zarządzaniu. Szybko jednak przekonaliśmy się, że brakuje jednolitych kryteriów opisu, a przede wszystkim standardów pomiaru skuteczności (działania w tych obszarach mają często charakter miękki). Na razie sprawozdania ESG póki co są w najlepszym wypadku publikacjami informacyjnymi, a częściej promocyjnymi, podkreślającymi wyłącznie te aspekty prowadzenia biznesu, którymi firma chce się pochwalić. Ale nie będzie tak zawsze.
Impuls do zmiany tej sytuacji zdaje się wychodzić od rynku finansowego, który został zobowiązany unijnymi przepisami do większych starań na rzecz faktycznej oceny wpływu działalności firm na środowisko. Oznacza to również ocenę standardów ESG, co jest konieczne do przygotowania dla klientów “zielonych” instrumentów inwestycyjnych.

Świadomość rynku i branży rośnie
Z doświadczeń naszych doradców środowiskowych z Eko Cykl Sp. z o.o. wynika, że przedsiębiorcy wiedzą coraz więcej o tym, jakie wyzwania środowiskowe wiążą się z ich branżą. Śledzą na bieżąco przepisy. Dla prowadzących biznes stało się sprawą oczywistą, że na pozycję rynkową ma wpływ postawa wobec środowiska i zasobów naturalnych i to już niemal w takim samym stopniu jak jakość usług czy produktów.

Foto: Liderzy Odpowiedzialności Środowiskowej, Gala w Teatrze Bohema House 30 stycznia 2025

Docenienie wysiłków firm na rzecz zrównoważonego rozwoju
Wśród nagród i plebiscytów gospodarczych coraz większe uznanie i zainteresowanie firm zdobywają te związane z zaangażowaniem w ochronę środowiska. Pod koniec stycznia w Warszawie w Teatrze Bohema House wręczone zostały tytuły EkoMecenasa Sztuki, Lidera Odpowiedzialności Środowiskowej i EkoProtektora. Łącznie otrzymało je 19 firm z branż tak różnorodnych jak produkcja betonu, technologie skanowania, wytwarzanie innowacyjnych klejów, czy recykling drewna i produktów drewnopochodnych.

Zobacz relację z gali nagród w Teatrze Bohema House

Charakterystyczną cechą wspólną nagrodzonych biznesów jest to, że nie tylko wywiązują się z obowiązków nałożonych przepisami, ale wyprzedzająco przygotowują się do realizacji tych zobowiązań ustawowych, które dopiero zaczynają obowiązywać lub wejdą w życie w przyszłości. Przykładem takich uwarunkowań prawnych w trakcie wdrażania jest PPWR (rozporządzenie UE w sprawie opakowań i odpadów opakowaniowych, które weszło w życie 11 lutego i zacznie obowiązywać po 18 miesiącach) oraz uchwalona przez Sejm ustawa o systemie kaucji za opakowania po napojach, której wdrożenie zostało odroczone do października 2025 r. Przygotowanie zawczasu jest zawsze lepszym wyjściem niż dostosowywanie się w pośpiechu, gdy już przepisy są egzekwowane. Wiedzą o tym firmy realizujące obowiązki w imieniu przedsiębiorców, takie jak Eko Cykl Organizacja Odzysku Opakowań SA. Staramy się zawsze przygotować naszych partnerów na nowe warunki, z uwzględnieniem możliwych wariantów rozwoju sytuacji.

Foto: EkoProtektorzy, Gala w Teatrze Bohema House 30 stycznia 2025

“Ekoprzepisy” – wyzwanie i szansa
Obecnie przepisy ochrony środowiska niemal na wszystkie firmy nakładają rozmaite obowiązki związane z ograniczaniem negatywnego wpływu na środowisko. Ta lista wciąż się powiększa – np. od stycznia 2025 obowiązkowi rejestracji w BDO podlegają firmy świadczące usługi fryzjerskie, barberskie czy kosmetyczne (ewidencja odpadów niebezpiecznych!). Widzimy też na horyzoncie wyzwania dla kolejnych branż. Np. od 2030 r. opakowania z tworzyw sztucznych będą musiały powstawać częściowo z surowców wtórnych. Opakowania przeznaczone do kontaktu z produktami wrażliwymi (np. żywnością lub kosmetykami) będą musiały zawierać co najmniej 10% recyklatu. Takie, które takiego kontaktu nie mają, aż 35 proc. Wydaje się, że do 2030 r. mamy dużo czasu, ale już teraz należy o tym myśleć. Wyzwania powstają bowiem nie tylko po stronie producentów opakowań, ale też po stronie wytwórców żywności czy kosmetyków, a także – w jeszcze większym stopniu – recyklerów i organizacji odzysku.
Już dziś niektóre firmy spełniają te wymogi, a przynajmniej posiadają w swojej ofercie produkty w takich opakowaniach. To oznacza, że nie tylko dziś zyskują przewagę konkurencyjną, mogąc promować się jako bardziej zaangażowane w redukcję ilości odpadów, ale dodatkowo będą już gotowe, gdy trzeba będzie spełnić wymogi nowych przepisów. Oznacza to, że firmy nie tylko masowo nie kontestują “ekowymogów”, ale często wychodzą im naprzeciw dostrzegając, że w dłuższej perspektywie jest to nie tylko korzystne społecznie, ale też pozwala zdobyć przewagę konkurencyjną.

Foto: Pokaz spektaklu „Adam” w trakcie Gali w Teatrze Bohema House 30 stycznia 2025